Back Escala de tons Catalan Celotónová stupnice Czech Heltoneskala Danish Ganztonleiter German Whole-tone scale English Escala de tonos enteros Spanish Täistoonhelirida Estonian Gamme par tons French סולם הטונים השלמים HE Scala esatonale Italian

Plentona gamo

Mikso
 Oni proponas alinomi la artikolon «Plentona gamo» al «Plenduta gamo».
Kialo: Ĉar en NPIV plentono evitendas pri plenduto.
Atentu: la celpaĝo «Plenduta gamo» jam ekzistas. Se ĝi enhavas ion alian ol nur unu version kun alidirektilo al la malnova nomo, tiam nur administrantoj povas forigi ĝin, por ke alinomado eblu.
Se vi konsentas aŭ kontraŭas la proponon, bonvolu skribi viajn argumentojn ĉe Vikipedio:Alinomendaj artikoloj.

En muziko, plenduta gamo (aŭ plentona gamo) estas gamo, en kiu ĉiu noto distas de siaj najbaroj je intervalo de plenduto. Sekve, la plenduta gamo konsistas en ses notoj kaj apartenas al la grupo de sestonaj gamoj. Estas nur du komplementaj plendutaj gamoj:

  • {C, D, E, F#, G#, A#, C}

Plentona gamo en C

  • {B, Db, Eb, F, G, A, B}

Plentona gamo en B

Pro tio, ke ĉiuj ĝiaj tonoj estas samdistancaj unu la aliajn, neniu tono elstariĝas kaj la gamo kreas impreson de malprecizeco. Tiun ĉi impreson plifortigas la fakto, ke ĉiuj trisonoj konstruitaj sur la tonaltoj de la plenduta gamo estas aŭgmentitaj. Tiel, du ajnaj sinsekvaj trisonoj entenas ĉiujn ses tonaltojn de la gamo. Pro ĝia simetrio, la plenduta gamo malbone difinas iun tonikon aŭ tonalon.

La komponisto Olivier Messiaen nomis la plendutan gamon sia unua modalo de limigita transpono. La komponisto kaj muzika teoriisto George Perle nomas la plendutan gamon intervala cicklo 2, aŭ C2. Tial, ke estas nur du eblaj formoj de plentona gamo (tio estas, la plentonan gamon oni povas nur unufoje transponi), ili nomiĝas C20 kaj C21. Pro tiu kialo la plenduta gamo estas ankaŭ pleje unuforma kaj povas esti konsiderata generita kolekto.

Kaŭze de tiu simetrio, la heksakordo konsistanta en la plenduta gamo ne malsamas kiam invertita. Tial multaj komponistoj uzas "preskaŭ plendutaj" heksakordoj kies individuaj strukturaj diferencoj rezultas nur el malsama lokiĝo de duonduto en la alie plenduta serio. La mistika akordo de Aleksandr Skrjabin estas unuaranga ekzemplo, estante plentona gamo modifita per la altigo de unu el siaj tonoj je duonduto. Ĉi tiu modifo allasas pli grandan rimedan diversecon per transpono de la heksakordo.

Developed by StudentB